Szampan od cavy nie różni się praktycznie niczym poza nazwą i miejscem, z którego pochodzą owoce. Właściwie na tym można by zakończyć odpowiedź na to pytanie. Warto jednak dowiedzieć się czegoś więcej na temat tych najlepiej sprzedających się win musujących powstających metodą tradycyjną czyli szampańską. To między innymi sposób produkcji determinuje nazwę, ale najlepsze musiaki wyróżnia przede wszystkim styl i JAKOŚĆ.
Skąd biorą się bąbelki w szampanie
W przypadku wina musującego jednym z istotniejszych elementów są delikatne pęcherzyki dwutlenku węgla, które pięknie pną się do góry w kieliszku oraz przyjemnie drażnią nasze podniebienia. Są trzy sposoby na pojawienie się CO2 w winie. Pierwszy sposób to po prostu gazowanie wina tak, jak robią to producenci popularnych napojów. Druga metoda – tzw. Martinottiego – stosowana jest podczas produkcji prosecco. Nas interesuje te najszlachetniejsza – czyli szampańska. Wino, zanim trafi do sprzedaży, przechodzi dwie fermentacje. Pierwszą w stalowych kadziach, drugą już w butelce. I właśnie wtedy, pod wpływem ciśnienia wywołanego fermentacją dwutlenek węgla rozpuszcza się w całkowicie naturalny sposób w winie. Tak rodzi się szampan.
Jak sprawdzić, czy wino zrobione jest tradycyjną metodą szampańską?
Oczywiście zaczynamy od etykiety wina. Jeżeli pojawi się na niej zastrzeżona nazwa apelacji takich jak Champagne, Crémant czy Cava będziemy mieli pewność, że wino powstało tradycyjną metodą. Jest jednak wiele win z innych krajów, takich jak Włochy, Izrael, Austria czy Polska, gdzie także robi się wina tym sposobem. W takim przypadku można przypatrzeć się dobrze bąbelkom wędrującym do góry w naszym kieliszku. Jeżeli wino powstało klasyczną metodą to pęcherzyki będą znacznie mniejsze od tych z gazowanych napojów. Będą też wędrowały nie po ściankach, ale z samego dna kieliszka, pnąc się na powierzchnię niczym tańczące sznury drobnych perełek.
Z jakich odmian winogron robi się szampany?
W Szampanii dominują trzy odmiany winorośli szlachetnej, które odpowiedzialne są za 99% produkcji w tym regionie. Są to dwie odmiany czerwone – pinot noir i pinot menoire, oraz białe chardonnay. Niektórych może zdziwić dominacja czerwonych owoców zwarzywszy na to, że szampan najczęściej jest biały, czasem różowy i nigdy czerwony. Warto wiedzieć, że sok większości ciemnych odmian jest biały i spokojnie można zrobić z niego jasne, niemal bezbarwne wino.
Co oznacza nazwa cava?
Gdy Hiszpania wchodziła do Unii Europejskiej, francuscy producenci z Szampanii zastrzegli sobie nazwę Champagne tylko i wyłącznie do win produkowanych przez nich. Hiszpańscy winiarze stanęli przed trudną decyzją jak od tej pory nazywać powstające w Katalonii wina musujące. Początkowo próbowano znaleźć jak najbardziej blisko brzmiącą nazwę. Ostatecznie jednak postanowiono zagrać va banque – stworzyć i wypromować zupełnie nową markę. I tak na świecie pojawiła się cava. W dosłownym tłumaczeniu oznacza to piwnicę. To dla tego, że szlachetne wina musujące, zanim zobaczą światło dzienne muszą przez kilka, czasami nawet kilkanaście lat dojrzewać w piwnicach. Produkcja oraz jakość tych win tak bardzo rozwinęła się przez kolejne dekady, że dzisiaj Hiszpania zajmuje drugie po Francji miejsce, jeżeli chodzi o ilość i jakość win musujących powstających tradycyjną metodą.
Warto tez dodać, że do produkcji win cava wykorzystuje się nie tylko trzy słynne szampańskie odmiany, ale także rodzime szczepy takie jak xarel-lo, macabeo i parellada.
Z czym podawać szampana i wino cava?
Oczywiście są to wymarzone wina na aperitif oraz na toast, ale nie tylko. Zachęcamy, żeby wina musujące podawać także podczas posiłków. W eleganckich hotelach bardzo często wino musujące podawane jest podczas śniadań. I bardzo dobrze, ponieważ szampana i cavę można pić od samego rana aż do późnego wieczora. Szczególnie dobrze pasują do delikatnych i wysublimowanych dań wysokiej kuchni. Cava nieco delikatniejsza i bardziej świeża w smaku będzie doskonałym dodatkiem do zimnych przystawek z ryb i owoców morza, do musów i terryn, a także sałatek. Cięższe z natury szampany z kolei podamy do dań ciepłych – risotto, pieczonego drobiu i ryb, także do grzybów – nawet do trufli.
W jakich kieliszkach podawać szampana i wino cava
Na szczęście już mało kto podaje wina musujące w szerokich kieliszkach przypominających bardziej pucharki do lodów niż naczynie do picia jednych z najszlachetniejszych win świata. Tradycyjnie musiaki podajemy w wysokich wąskich kieliszkach typu flet. Rocznikowe, długo dojrzewające w piwnicach szampany podajemy w nieco szerszym, specjalnym kieliszku zwanym czasem imperial. Coraz częściej jednak spotykamy się w restauracji czy też na degustacji w siedzibie producenta z kieliszkami do normalnych białych win. Te wprawdzie powodują, że bąbelki wyglądają mniej spektakularnie, ale za to możemy w pełni cieszyć się bukietem i aromatami wyjątkowego wina.